Kansrijk opgroeien heeft een nieuwe programmamanager. Christa Slim, die vanaf het prille begin bij het programma betrokken was, heeft het stokje overgedragen aan Annouchka Ringers. Het hart van de nieuwe programmamanager gaat sneller kloppen van alles wat met jeugd te maken heeft. Zij lijkt dan ook haar plek gevonden te hebben. Samen kijken ze terug en blikken ze vooruit.
De vraag wordt haar regelmatig gesteld: kun jij Kansrijk opgroeien wel loslaten? Christa lacht. Gelukkig hoeft ze als teamleider Jeugd het programma niet helemaal los te laten. Ze heeft de keuze bovendien heel bewust gemaakt. “Kansrijk opgroeien is nog lang niet klaar , maar er kwam een kans voorbij. Ik wil graag mijn ervaring verbreden met teamleiderschap.” Ze maakt zich ook geen zorgen over het voortbestaan van het programma. “De essentie ervan zal overeind blijven. Wel zullen er keuzes gemaakt worden. Het is belangrijk te kijken waar de teamleden en ook de partners energie van krijgen én waar Annouchka haar ei in kwijt kan. Kansrijk opgroeien is zo breed. Daar kun je alle kanten mee op.”
CJG opgetuigd
Annouchka werkte jarenlang bij de gemeente Midden-Drenthe, waar ze onder meer het CJG heeft opgezet. Sinds december 2020 was ze strategisch adviseur in het sociaal domein bij de gemeente Coevorden. Ze was accounthouder MWC en had vrijwel maandelijks overleg met Christa. Kansrijk opgroeien was daarom niet helemaal nieuw voor haar. “De rol die ik nu heb past mij goed. Een rol die vrijer is dan de rol van adviseur. Ik ben er oprecht van overtuigd dat ik op deze plek meer van betekenis kan zijn.”
Ze is zich volop aan het inlezen en heeft ondertussen al duizend en een vragen. Gelukkig is Christa als vraagbaak niet ver weg. Waar Annouchka vooral op in denkt te zetten? “Ik vind samenhang en verbinding belangrijk. Het zou ook mooi zijn als we kunnen verbreden, bijvoorbeeld naar de zorgkant. Verder is het belangrijk dat we blijven aanjagen. Dit programma heeft continue aandacht nodig om het te laten beklijven.” Ze zegt het gaaf te vinden dat de gemeente Coevorden jaren geleden al het lef heeft gehad om met Kansrijk opgroeien aan de slag te gaan. “De gemeente durft haar nek uit te steken.” Christa vult aan: “Ik ben ook oprecht trots op wat we hier hebben durven neerzetten.”
Generatiearmoede
Terug naar het begin. Christa was niet alleen programmamanager, maar stond in 2021 ook aan de basis van Kansrijk opgroeien. Ze vertelt: “Deze regio heeft een veenkoloniaal verleden, maar generatiearmoede kan allerlei achtergronden hebben. Het gaat over patronen die blijven bestaan en kinderen die daardoor minder kansen krijgen.” Na interviews met professionals, zowel binnen als buiten de gemeente, hebben Christa en collega’s het programma samengesteld. De Rijksuniversiteit Groningen had juist een onderzoek afgerond naar hoe je armoede kunt doorbreken, wat ook houvast gaf. “Jarenlang hebben we naar armoede gekeken als een probleem van het individu. Inmiddels weten we dat ook de omgeving en instituties erg bepalend zijn voor de ontwikkeling. Dat heeft de toeslagenaffaire wel bevestigd. Het gaat om patronen in gezinnen, maar ook om patronen in organisaties. En ja, die laatste kunnen net zo hardnekkig zijn.”
Gedragsverandering
De doelstelling van Kansrijk opgroeien werd het bewerkstelligen van gedragsverandering vanuit professionals en vervolgens gedragsverandering bij ouders en hun kinderen. Christa legt uit: “Dat proberen we voor elkaar te krijgen door middel van activiteiten.” Als voorbeeld van een activiteit noemt ze Petje af. Petje af is een aanvullend programma op het reguliere onderwijs, bedoeld voor kinderen in de leeftijd 10 tot en met 14 jaar. Het doel van Petje af is kansengelijkheid te creëren. Wij zijn als gemeente niet de initiatiefnemer, maar ondersteunen dit wel.”
Als een van de mooie momenten in de afgelopen jaren herinnert Christa zich de bijeenkomst die vorig najaar is gehouden met ervaringsdeskundigen. “Gesprekken met ervaringsdeskundigen zijn heel belangrijk. Zij zijn vaak sleutelfiguren in de wijk om informatie verder te brengen. Helaas weten we niet altijd wie die sleutelfiguren zijn.”
Monitoring
Bij alles wat gebeurt vanuit Kansrijk opgroeien is monitoring belangrijk. “De vraag die wij ons steeds moeten stellen is: zien we verandering?” Gelukkig zijn er positieve resultaten. “Maar ook negatieve”, bekent Christa eerlijk. “Om in ruim twee jaar iets te veranderen in gedrag van misschien 30 of 40 jaar, is moeilijk. Bovendien is het vaak een zoektocht waar een ander mee geholpen is, het is echt maatwerk. De coronatijd hielp ook niet mee, evenals het personeelstekort waar we met z’n allen mee te maken kregen.”
Armoede doorbreken
Het programma stopt in principe aan het eind van volgend jaar, maar de problematiek vraagt om een verlenging van 2 jaar. Dit heeft de raad vastgesteld in de kaderbrief 2024. Christa: “We hebben vanaf het begin gezegd: armoede gaan we niet oplossen. Het zal er altijd zijn, maar we proberen de patronen wel te doorbreken.”
Christa geeft Annouchka tot slot nog graag een paar tips mee. “Zorg voor reflectiemomenten. Sta bewust stil bij de vraag: zijn we nog steeds op de goede weg? En ga regelmatig koffiedrinken met anderen om te horen wat er allemaal speelt.”
Annouchka heeft erg veel zin om betrokken partners te ontmoeten en samen de schouders te zetten onder Kansrijk opgroeien. “Zoeken naar, experimenteren met en leren van mogelijkheden om de intergenerationele armoede te doorbreken.” Het advies van Christa over het koffiedrinken neemt ze graag ter harte. En voor wie graag met haar wil zitten, ze drinkt haar koffie extra sterk en zwart.